Dopełniacz odczynu Nelsona

W odczynie Nelsona oddziaływanie między antygenem a immobilizynami zachodzi jedynie w obecności czynnego dopełniacza. Jako dopełniacza używa się świeżej surowicy świnki morskiej. Przeprowadzone w Pracowni Białostockiej próby zastosowania dopełniacza liofilizowanego wykazały, że nie nadaje się on do użycia ze względu na działanie toksyczne na krętki. Ponieważ również świeża surowica niektórych świnek morskich wykazuje cechy toksyczne, przydatność dopełniacza dla celów odczynu Nelsona jest badana na 24 godz. przed jego użyciem. W Pracowni Białostockiej dopełniacz stanowi 40% objętości składników odczynu. Aktywność hemolityczną dopełniacza oznacza się techniką Kolmera. Z reguły używa się dopełniacza o aktywności odpowiadającej co najmniej 150 j. Kolmera. Stabilność dopełniacza oznacza się, umieszczając surowicę świnki morskiej, rozcieńczoną w stosunku 1/2 w cieplarce o temp. 35° na okres 18-godz. inkubacji. Po upływie tego czasu określa się aktywność dopełniacza i porównuje ją z aktywnością dopełniacza przechowywanego w lodówce. Zgodnie z naszym doświadczeniem utrata aktywności dopełniacza używanego w odczynie Nelsona nie powinna przekraczać 50%. W celu wykazania nadmiaru czynnego dopełniacza po zakończeniu odczytywania odczynu należy dodać do każdej probówki głównej 0,25 ml 2% krwinek baranich, uczulonych 2 j. hemolitycznymi amboceptora, i wstawić do cieplarki 1. temp. 35°. W przypadku braku hemolizy w probówkach, które dały ujemny wynik odczynu Nelsona, wynik należy uznać za niediagnostyczny. Zgodnie z doświadczeniem Pracowni Białostockiej przypadki takie zdarzają się wyjątkowo rzadko.