Odczyn wiązania dopełniacza z antygenami uzyskiwanymi z krętków patogennych

W ostatnich latach opracowano szereg metod serologicznych opartych na zastosowaniu antygenów uzyskiwanych z krętków patogennych szczepu Nicholsa w odczynie wiązania dopełniacza. Mianownictwo tych odczynów podajemy według propozycji Garsona, zmodyfikowanej ostatnio przez Nicolas i Beermana. Odczyny te można podzielić w zasadzie na dwie grupy. Do pierwszej grupy należy odczyn opracowany przez Cohena , zwany w piśmiennictwie Whole-body Tieponema Pallidum Complement Fixation Test (WTPCF), oraz opracowana przez Price i Whelana metoda zwana JUppo- nemal Wassermann Renction Test-TW.R. Do drugiej grupy należy odczyn Wiązania dopełniacza z antygenem białkowym uzyskanym z krętków patogennych, zwany Treoonema Pallidum Complement Fixation Test — TPCF. opracowany przez Portnoya i Magnusona, oraz modyfikacja tej metody, opracowana przez Cannefax i Garsona, a polegająca na zastosowaniu metody D’Alessandro i Dardanoniego w celu wyodrębnienia frakcji białkowej krętków patogennych (TPCP). WTPCF polega na zastosowaniu w odczynie wiązania dopełniacza jako antygenu fenolowanej zawiesiny krętków szczepu Nicholsa. Odczyn Wassermanna (TWR) z krętkami patogennymi różni się nieco od WTPCF, ale oparty jest no podobnej zasadzie. W odczynie tym autorzy posługują się zagęszczoną za pomocą wirowania zawiesiną krętków szczepu Nicholsa. Antygen używany w odczynie TWR jest homogenizowany i ogrzewany do temp. 56°. Price i Whelan na podstawie oceny 1030 surowic, badanych równocześnie odczynami klasycznymi oraz odczynem Nelsona, doszli początkowo do wniosku, że opracowany przez nich odczyn jest bardziej czuły i swoisty od odczynów klasycznych i nie wykazuje istotnych różnic w porównaniu z czułością i swoistością odczynu Nelsona. Odczyn Wassermanna z antygenem uzyskanym z krętków patogennych (TWR) wzbudził duże zainteresowanie w piśmiennictwie anglosaskim. Kontrolne badania przeprowadzone przez Seąueira (86) wykazały jednak, że TWR odznacza się niedostateczną swoistością i czułością, a pod względem wartości diagnostycznej ustępuje nie tylko odczynowi Nelsona, ale także odczynowi wiązania dopełniacza z białkowym antygenem krętków hodowlanych (RPCF). Wilkinson i Johnston zbadali przy zastosowaniu TWR, odczynu Nelsona i klasycznych odczynów kiłowych ponad 1000 surowic. Doszli oni do jednoznacznego wniosku, że zarówno pod względem swoistości, jak i czułości TWR nie przewyższa klasycznych odczynów kiłowych. Podobny jest pogląd Lairda. Dunlop i Price na podstawie oceny materiału czterokrotnie większego niż w początkowym doniesieniu Price doszli do wniosku, że TWR jest metodą niedostatecznie swoistąi_wykazuje_złą powtarzalność. Z tego względu sam autor metody przyznał, że odczyn ten nie stanowi istotnego postępu w serologii kiły i nie może zastąpić odczynu Nelsona w weryfikacji rozpoznawania kiły. Odczyn wiązania dopełniacza z antygenem białkowym krętka bladego (Treponema Pallidum.Complement Fixation Test — TPCF), opracowany przez Magnusona i Portnoya w 1955 r., ma znacznie większą wartość diagnostyczną. Metoda ta polega na zastosowaniu w odczynie wiązania dopełniacza, wykonywanym według zmodyfikowanej techniki Kolmera, jako antygenu frakcji białkowej krętków patogennych. Frakcja lipidowa krętków usuwana jest działaniem acetonu i eteru, a antygen białkowy zostaje wyodrębniany 0,2% roztworem dezoksycholanu sodu. Antygen ten jest produkowany przez laboratoria farmaceutyczne i rozprowadzany dragą handlową. Odczyn TPCF jest stosowany przez część pracowni amerykańskich i kilka pracowni europejskich. Jest to metoda kosztowna ze względu na trudność produkcji antygenu. Badania Magnusona i Portnoya wykazały, że w przebiegu kiły króliczej TPCF osiąga znacznie wcześniej szczytowe wartości miana, aniżeli odczyn Nelsona. W przeciwieństwie do odczynów klasycznych miano TPCF utrzymuje się stosunkowo długo, aczkolwiek skłonność do stopniowej negatywizacji pojawia się nieco szybciej niż w odczynie Nelsona. Magnuson i Portnoy wykazali znaczną swoistość wyników TPCF. W grupie surowic problemowych stwierdzono w 98,7% zgodność wyników odczynu Nelsona i wyników TPCF. Podobną ocenę wartości TPCF podali Cannefax i Garson. Autorzy ci, opierając się na dużym materiale, stwierdzili ponadto, że odczyn ten odznacza się w kile wczesnej i w kile wrodzonej większą czułością, niż odczyn Nelsona. Ey i wsp. wykazali dobrą powtarzalność wyników TPCF. Podobny jest pogląd Garson a, który wiąże tę cechę odczynu z dobrą standaryzacją antygenu. Również Kiraly ocenia wysoko czułość i swoistość odczynu TPCF. Ocena przeprowadzona w latach 1956—57 przez Komisję Serologiczną Służby Zdrowia USA (SERA) wykazała dość znaczną swoistość omawianej metody oraz czułość przewyższającą w okresie kiły wczesnej czułość odczynu Nelsona, a w kile późnej nieznacznie mu ustępującą. W materiale przedstawionym i ocenionym przez Browna i wsp., obejmującym grupę chorych na kiłę, nie leczonych i obserwowanych przez kilkadziesiąt lat (doświadczenie Macon- -County), stwierdzono, że czułość TPCF nieznacznie tylko ustępuje czułości odczynu Nelsona. Doświadczenia Browne i wsp. wykazały jednak, że ujemną cechą TPCF jest .stosunkowo zła powtarzalność wyników. Spostrzeżenie to odnosi się szczególnie do wyników słabo dodatnich, bardzo często stwierdzanych w tym odczynie. Krytyczną ocenę wartości diagnostycznej TPCF przedstawiła Mc Leod na podstawie szeregu wyczerpujących prac. Autorka tu stwierdziła, że standaryzacja antygenu używanego w odczynie TPCF natrafia na istotne trudności. Antygen używany w TPCF wykazuje dość znaczne różnice w zależności od serii produkcyjnej. Autorka wykazała, że niektóre serie produkcyjne zawierają zarówno ciepłostałe, jak i ciepłochwiejne frakcje antygenowe. Mc Leod stwierdziła również, że antygeny używane w TPCF zawierają w zależności od serii produkcyjnej również antygenowe czynne zanieczyszczenia, które użyte do uodpornienia zwierząt doświadczalnych powodują wytwarzanie przeciwciał wassermannowskich. Obecność tych zanieczyszczeń może powodować oddziaływanie in vitro z przeciwciałami wassermamnowskimi, co jest przyczyną nieswoiście dodatnich wyników odczynu TPCF. Mc Leod na podstawie swych doświadczeń przeprowadziła interesującą analizę pokrewieństwa immunologicznego przeciwciał wykrywanych w TPCF z immobilizynami i z przeciwciałami wykrywanymi w odczynie immunofluorescencji. W świetle dotychczasowych poglądów piśmiennictwa odczyn wiązania dopełniacza z antygenem uzyskiwanym z krętków patogennych mimo trudności standaryzacji antygenu jest metodą stanowiącą wzbogacenie kryteriów serologicznych oceny zakażenia krętkowego. Odczyn ten przewyższa wartością diagnostyczną klasyczne odczyny kiłowe.