Odczyn aglutynacji krętków

Badania nad zastosowaniem odczynu aglutynacji w diagnostyce kiły były podejmowane już w pierwszych latach po wykryciu krętka bladego. Dawniejsze badania, w których posługiwano się zarówno patogennymi, jak i hodowlanymi krętkami, nie doprowadziły do opracowania żadnej metody nadającej się do zastosowania w praktyce diagnostycznej. Prace te zostały omówione w monografiach Chesneya, Ehrmann oraz Owczynnikowa. Spośród opisanych we współczesnym piśmiennictwie nowych prób opracowania odczynu aglutynacji krętków szczególne zainteresowanie wzbudziły cztery metody, a mianowicie: a) metoda Taniego i As ano, b) metoda opracowana przez Mc Leod i Magnusona, c) modyfikacja Caina oraz d) odczyn aglutynacji opracowany przez Hardy’ego i Neli. Modyfikacje te, różniące się głównie sposobem uzyskiwania i przygotowywania antygenu, zostały szczegółowo omówione w pracy MagnuSona i Mc Leod. Próby absorpcji przeciwciał wassermannowskich z surowicy badanej antygenem VDRL (Mc Leod i Stockes ), antygenem Kahna (Kiraly) lub antygenem uzyskiwanym z serca wołu (Hardy i Neli) nie usuwają jednak całkowicie nieswoistej aglutynacji. Hardy i Neli wykazali, że czułość i swoistość odczynu aglutynacji zależna jest w znacznej mierze od sposobu przechowywania i inaktywowania antygenu. Z badań Hardy i Neli zdaje się wynikać, że im dłuższy jest okres przechowywania krętków przed użyciem ich w Odczynie aglutynacji, tym wyższa jest czułość antygenu. Badania te zdają się również dowodzić, że niezależnie od przeciwciał wassermannowskich w odczynie aglutynacji wykrywane są co najmniej dwa inne przeciwciała, z których jedno skierowane jest przeciwko ciepłostałemu, a drugie — przeciwko ciepłochwiejnemu antygenowi krętka bladego. Ostatnie badania Metzgera i Podwińskiej nad czynnikami warunkującymi zdolność aglutynacyjną krętków, a w szczególności nad działaniem lyzozymu i innych enzymów, dostarczyły danych pozwalających na lepsze zrozumienie trudności opracowania powtarzalnej metody odczynu aglutynacji. Metzger i Podwińska wykazali, że w odczynie aglutynacji wykrywa się kilka przeciwciał, skierowanych przeciwko różnym antygenom krętka bladego. Do podobnych wniosków doszedł również Vannier. Charakter wykrywanych przeciwciał i ich miano zależne są, zgodnie z badaniami Metzgera i Podwińskiej oraz Hardy i Neli, od zmian zachodzących w antygenie krętkowym pod wpływem jego przechowywania, działania temperatury oraz działania lyzozymu i enzymów proteolitycznych. Czynniki te udostępniają kolejno receptory antygenowe krętka działaniu różnych przeciwciał zawartych w surowicy kiłowej. W obecnej swojej postaci odczyn aglutynacji krętków nie ma istotnego znaczenia diagnostycznego i nie może nawet częściowo zastąpić odczynu Nelsona jako metoda weryfikacji serologicznego rozpoznania kiły. Badania nad zjawiskiem aglutynacji krętków pozwoliły na lepsze poznanie złożonej struktury antygenowej krętka bladego.